معماری شبکه بدون اعتماد (Zero Trust Network Architecture – ZTNA) یک چارچوب امنیتی پیشرفته است که اصل بنیادین آن این است: هیچ کاربر، دستگاه یا فرآیندی حتی در داخل شبکه نباید مورد اعتماد پیش‌فرض قرار گیرد. برخلاف مدل‌های سنتی امنیت که فرض می‌کردند داخل شبکه امن است و تمرکز را بر حفاظت از مرزها قرار می‌دادند، ZTNA بر پایه اصل «همیشه تأیید کن، هرگز اعتماد نکن» بنا شده است. در این معماری، تمامی درخواست‌های دسترسی باید به‌صورت مستمر احراز هویت شوند، شرایط آن‌ها اعتبارسنجی شود و سطح دسترسی دقیقاً بر اساس حداقل نیاز (Least Privilege) تعیین گردد. ZTNA شامل مؤلفه‌هایی مانند احراز هویت چندعاملی (MFA)، ارزیابی مستمر وضعیت دستگاه (Device Posture Assessment)، رمزگذاری سراسری (End-to-End Encryption)، و نظارت بر رفتار کاربران و سرویس‌ها است. هدف اصلی این رویکرد، کاهش سطح حمله، جلوگیری از حرکت جانبی مهاجمان (Lateral Movement)، و افزایش انطباق‌پذیری با تهدیدات پویا و توزیع‌شده است. ZTNA می‌تواند در محیط‌های ابری، شبکه‌های سازمانی، و حتی زیرساخت‌های OT و IoT نیز پیاده‌سازی شود، مشروط به طراحی دقیق و پیاده‌سازی گام‌به‌گام.